Skemmtilegar fréttir úr fjallamennskunámi FAS (English below)

Vegna ástandsins í samfélaginu viljum við í fjallamennskunámi FAS bjóða fleiri nemendur velkomna í nám til okkar á næstu önn. Sú námsleið er ætluð fyrir fólk með reynslu í fjallamennsku og útvist, þeim stendur til boða að ljúka 60 eininga námi okkar á einni önn í stað tveggja.

Umsækjendur sem sækja um þessa námsleið fara í hæfnimat og láta meta reynslu sína og þekkingu. Hæfnimatið tekur á öllum helstu þáttum sem farið er yfir á haustönn í fjallamennskunámi FAS, svo sem rötun, kortalestri og grunnlínuvinnu.

Nemendur fá ítarlegan undirbúningslista fyrir hæfnimatið og geta því undirbúið sig mjög vel. Allir sem hafa einhverja reynslu eða þekkingu í fjallamennsku eiga heima í þessu hæfnimati, grunnurinn getur komið úr hinum ýmsu áttum, svo sem atvinnulífinu, björgunarsveitum eða öðrum námskeiðum svo dæmi sé tekið.

Fólk á atvinnuleysisbótum getur farið í þetta nám án þess að bætur skerðist, sjá verkefnið nám er tækifæri (https://vinnumalastofnun.is/radgjof-og-thjonusta/starfsthjalfun-og-nam/namstaekifaeri/nam-a-framhaldsskolastigi). Námið veitir réttindi innan Félags íslenskra fjallaleiðsögumanna (AIMG) og einnig Fyrstu hjálp 1&2 frá Landsbjörg.

Við viljum hvetja alla sem hafa áhuga til að kynna sér þessa nýju námsleið frekar inn á heimasíðu okkar og auðvitað sækja um  https://fjallanam.is/fjallamennskunam-fas-fyrir-folk-med-reynslu/

News from FAS Mountaineering School

FAS mountaineering studies is a 60-credit education in mountaineering and guiding. Because of the situation today we would like to welcome more students into our program in the spring semester. This study program is intended for people with experience in mountaineering and outdoor activities, they are available to complete our 60 credit studies in one semester instead of two.

Applicants who apply for this course go through a qualification evaluation and have their experience and knowledge assessed. The qualification evaluation covers all the main aspects that are covered in the autumn semester of the FAS Mountaineering Studies, such as navigation, map reading and basic knowledge of rope work.

Students receive a detailed preparation list for the qualification evaluation and can therefore prepare very well. Everyone who has some experience or knowledge in mountaineering belongs in this qualification evaluation, the foundation can come from various sources, such as the tourism industry, rescue teams or other courses for example.

People on unemployment benefits can go to this course without any benefits being reduced, see project study is an opportunity (https://vinnumalastofnun.is/radgjof-og-thjonusta/starfsthjalfun-og-nam/namstaekifaeri/nam-a-framhaldsskolastigi). The program provides rights within the Association of Icelandic Mountain Guides (AIMG) and also First Aid 1 & 2 from Landsbjörg.

We would like to encourage everyone who is interested to know more about this program to visit our website and of course apply https://fjallanam.is/fjallamennskunam-fas-fyrir-folk-med-reynslu/

Jákvæð heilsuefling í FAS

Síðustu þrjár vikur hafa nemendur í áfanganum HEIF1NH03 fengið tækifæri til að útvíkka upplifun sína og reynslu varðandi heilsueflingu. Þær Hulda og Lind hafa verið með krökkunum og kynnt fyrir þeim leiðir til að vinna markvisst að jákvæðri heilsueflingu, jafnt andlegri sem líkamlegri. Þessar leiðir eru markþjálfun, jóga, núvitund og leiðir jákvæðrar sálfræði. Öll þessi verkfæri hafa verið að fá meira vægi í samfélaginu og skólakerfinu síðustu ár.
Markmiðið þessara þriggja vikna var að kynna nemendum þessar mismunandi leiðir og verkfæri þannig að þeir þekki fleiri möguleika til að láta sér líða betur og gefa þeim þannig tækifæri til að taka meiri ábyrgð á líðan sinni.
Þessi verkfæri hafa verið rannsökuð talsvert í hinu vestræna vísindasamfélagi á undanförnum árum og hafa fjölmargar niðurstöður sýnt fram á að þessir þættir, einir sér eða samtvinnaðir geta styrkt einstaklinga til að bæta heilsu sína og líðan. Iðkun getur m.a.:

  • minnkað streitu​
  • dregið úr einkennum kvíða og þunglyndis​
  • bætt minni​
  • haft gagnleg áhrif á athyglisbrest (ADHD)​
  • dregið úr verkjum​
  • stuðlað að betri lærdómsgetu​
  • dregið úr hættu á hjarta-og æðasjúkdómum​
  • styrkt ónæmiskerfið​
  • haft gagnleg áhrif í fíknimeðferð​
  • aukið leiðtogafærni​
  • hækkað sjálfsálit​
  • bætt samskipti við annað fólk
  • sjálfstiltrú (self-efficacy)
  • sjálfsábyrgð (causal attribution)
  • sálrænar grunnþarfir (autonomy, competence og relatedness)
  • hugrekki (psychological courage)
  • áhugahvöt

Núna er jákvæðri heilsueflingu á þessari önn lokið og má með sanni segja að fyrir mörgum hafi nýjar leiðir opnast til betra lífs og sjálfsábyrgðar. Það verður haldið áfram með þetta verkefni á næstu önn.

Jöklamælingar FAS í þrjátíu ár

Heinabergsjökull snemma árs 2017 (efri mynd) og sumarið 2020 (neðri mynd). Ef horft er á stöðu fremstu tungunnar mætti álíta að jökullinn hafi lítið hopað á síðustu árum en þarna hefur hún legið í marga áratugi. Þegar nánar er skoðað sést hins vegar að hún hefur þynnst og mjókkað töluvert og er nú umlukin vatni til beggja hliða. Yfirborðshæð jökultungunnar hefur lækkað um 10-15 m árin 2019 til 2020 og fremstu þrír og hálfur kílómetrarnir fljóta í lóninu. Eystri tungan (hægra megin við svörtu röndina) streymir fram í lónið og við það tapar jökullinn miklum massa. Ljósmyndir Náttúrustofa Suðausturlands/Snævarr Guðmundsson.

Í október 1990 birtist grein í Eystrahorni þar sem sagt er frá því að Framhaldsskólinn í Nesjum, eins og skólinn var kallaður þá, hafi verið beðinn um að sjá um mælingar á þremur skriðjöklum við Hornafjörð og á Mýrum.  Mælingarnar voru í tengslum við Orkustofnun og kom starfsmaður þaðan til að aðstoða við mælingarnar. Í greininni er látin í ljós sú ósk að þetta sé verkefni til framtíðar og mælingar fari fram að minnsta kosti einu sinni á ári. Í annarri grein í sama tölublaði er sagt frá fyrstu mælingaferðinni en þá fóru nemendur og kennarar skólans að Fláajökli og Heinabergsjökli. Ferðin var í senn „til fræðslu og til vísindaiðkunar“ eins og segir í greininni. Aðstæður við jöklana tvo voru mjög ólíkar því sem nú er. Þá var hægt að ganga að jökulsporði Fláajökuls og mæla beint með málbandi frá ákveðnum punkti í jökuljaðarinn. Fyrir framan Heinabergsjökul er lón og þar þarf að beita svokölluðum þríhyrningsmælingum til að reikna út stöðu jökulsins hverju sinni.

Nú, þrjátíu árum síðar, eru nemendur FAS enn að skoða breytingar á jöklum. Frá árinu 2016 hefur skólinn notið aðstoðar sérfræðings frá Náttúrustofu Suðausturlands. Nemendur í inngangsáfanga að náttúruvísindum fara á hverju hausti og mæla Heinabergsjökul og nemendur í jarðfræði fylgjast með vestanverðum Fláajökli. Í gegnum tíðina hefur sama þríhyrningsmæliaðferðin verið notuð til að mæla Heinabergsjökul þar sem mælt hefur verið í jökuljaðarinn út frá tveimur föstum mælilínum (154-155 og 156-157) á landi.

Það hafa orðið gríðarmiklar breytingar á jöklinum á þessum þremur áratugum. Norðan megin í Heinabergslóni hefur jökullinn verið að þynnast og hopa. Árið 2017 hafði jökullinn brotnað það mikið upp að ekki reyndist unnt að styðast við nyrðri mælilínuna. Árið 2019 var annarri mæliaferð beitt þannig að fjarlægðarkíkir er einnig notaður til að mæla vegalengdir í jökulsporðinn við sunnanvert Heinabergslón. Í síðustu ferð að Heinabergsjökli þann 21. október síðastliðinn voru einnig framkvæmdar þríhyrningsmælingar út frá mælilínu 156-157 en ekki er víst hversu lengi það verður hægt því jökulinn er allur að þynnast og minnka og líkur á því að hann verði horfinn úr mælilínunni í náinni framtíð haldi jökulinn áfram að hörfa.

Árið 2016 var aftur farið að mæla Fláajökul og er það hluti af námi nemenda sem læra jarðfræði. Þar er verið að nýta nýlegar gervihnattamyndir af jökulsporðinum vestan við Jökulfell. Notaður er fjarlægðakíkir og staðarákvörðunartæki (GPS) til að mæla vegalengdir frá ákveðnum punktum og síðan er nýjasta staða jökulsporðsins teiknuð inn á loftmynd. Þetta er nokkuð flókið en nemendur fá á móti að kynnast vinnubrögðum í vísindunum.

Það hefur verið mikil áhersla lögð á það í FAS að nemendur fylgist  með náttúrunni og þeim breytingum sem eiga sér þar stað. Á þessum 30 árum hafa á annað þúsund nemendur farið í jöklamælingaferð á vegum FAS. Líkt og í fyrstu ferðinni sem var farin fyrir 30 árum eru ferðirnir „til fræðslu og til vísindaiðkunar“ og margir fyrrum nemendur minnast slíkra ferða.

Á þessum þremur áratugum hafa safnast miklar upplýsingar um jöklamælingar sem og önnur vöktunarverkefni FAS. Þessar upplýsingar eru settar á https://nattura.fas.is/ en verið er að uppfæra þann vef.

Eyjólfur Guðmundsson, FAS
Hjördís Skírnisdóttir, FAS
Snævarr Guðmundsson,  Náttúrustofu Suðausturlands

Rafræn ráðstefna í FAS

Lokaráðstefna ADVENT var haldin sem netráðstefna 6. nóvember 2020. Ráðstefnan fór fram í gegnum Teams og var hún tekin upp með það að markmiði að birta upptökuna á heimasíðu verkefnisins.

Þátttakendur á ráðstefnunni voru frá samstarfslöndunum, Finnlandi, Skotlandi og Íslandi. Þegar fjöldi þátttakenda var mestur voru 28 tölvur tengdar og í sumum tilfellum voru fleiri en einn á bak við hverja tengingu.

Áhugaverð erindi voru flutt á ráðstefnunni og verkefnið og námskeiðin sem þróuð voru á verkefnatímanum voru kynnt. Umræður fóru fram í lok ráðstefnunnar og kom þar fram almenn ánægja með afrakstur verkefnisins og þau tengsl sem hafa myndast á milli skóla, rannsóknarstofnanna og ferðaþjónustufyrirtækja, jafnt innanlands sem og á milli landa.

Ýmsir tæknilegir örðugleikar settu mark sitt á ráðstefnuna og vantar t.d. nokkrar mínútur fremst og aftast á upptökuna. Beðist er velvirðingar á því en upptakan er nú aðgengileg á vefsíðu ADVENT; http://adventureedu.eu/is/news/41

ADVENT verkefninu lýkur í lok desember en erlenda samstarfið í FAS heldur áfram, kannski ekki af þeim krafti sem við hefðum helst viljað og er ástæðan COVID-19.

Í gangi eru samt fjögur önnur erlend verkefni; Promount – Aukin fagmennska í fjallamennskunámi sem er náms- og þjálfunarverkefni, DETOUR – Destinations: Wellbeing Tourism Oppertunities for Regions sem er verkefni tengt uppbyggingu í ferðaþjónustu, Menningartengda nemendaskiptaverkefnið Cultural Heretage in the Context of Students Carriers og nemendaskiptaverkefnið Geoheritage, culture and sustainable communities in rural areas in Finland, Iceland and Norway þar sem unnið í nærumhverfi þátttökulandanna.

FAS vinnur að því að efla erlend samskipti enn frekar og er skólinn nú með umsókn hjá Erasmus+ varðandi leiðir til einfaldara aðgengis að náms- og þjálfunarverkefnum fyrir bæði nemendur og starfsfólk skólans.

[modula id=“10895″]

 

ADVENT- Boð á rafræna ráðstefnu

FAS hefur síðastliðin þrjú ár leitt Erasmus+ námsverkefnið ADVENT, Adventure tourism  in Vocational Education and Training. Eftir þriggja ára áhugaverða vinnu við verkefnið og frestanna vegna COVID-19 er nú að koma að lokaráðstefnu verkefnisins. Upphaflega átti ráðstefnan að vera með því sniði að á hana kæmu gestir, bæði úr hópi finnsku og skosku samstarfsaðilanna og eins aðila úr nærsamfélaginu.

Vegna þeirra aðstæðna sem COVID-19 hefur skapað verður þessi ráðstefna rafræn og haldin í gegnum Teams fjarfundarkerfið föstudaginn 6. nóvember kl. 09:00 – 12:20.

Áhugaverðir fyrirlestrar verða fluttir á ráðstefnunni og greint verður frá tilgangi, uppbyggingu og afrakstri verkefnisins. Fundurinn fer fram í gegnum Teams og eru áhugasamir ráðstefnugestir hvattir til að skrá sig til leiks með því að senda póst á info@adventureedu.eu fyrir fimmtudaginn 5. nóvember og taka virkan þátt í umræðum.

Hér má sjá dagskrá ráðstefnunnar

Vísindadagar í FAS

Í gær og í dag hafa árlegir vísindadagar staðið yfir í FAS. Þá leggja nemendur hefðbundið nám til hliðar og fást við annað afmarkað efni. Viðfangsefni að þessu sinni eru farsóttir og hamfarir og áhrif slíkra viðburða á samfélagið. Þó var ákveðið að það ætti ekki að fjalla um COVID-19 enda heyrum við nóg um það alla daga.
Eins og undanfarið eru nemendur í bekkjum en gátu valið hvort þeir myndu vinna í hópum eða einir. Þegar búið var að velja viðfangsefni þurfti að afmarka efni, afla heimilda og ákveða hvernig á að kynna verkefnið. Verkefnin munu birtast á vef FAS þegar þau eru tilbúin.
Vísindadögum lauk formlega í dag með kaffisamsæti þar sem Hafdís töfraði fram alls kyns kræsingar sem voru gerð góð skil.
Aðstæður undanfarnar vikur hafa verið afar krefjandi en nemendur hafa staðið sig einstaklega vel. Það hefur því verið ákveðið að það verði ekki kennsla á morgun, föstudag, en í stað þess fái allir langa helgi. Þá geta allir hvílt sig aðeins og safnað kröftum fyrir síðustu vikurnar á önninni.